Tekst i zdjęcia:  Wojciech Dąbrowski  © - text & photos

 Kiedy jakieś piętnaście lat temu po raz pierwszy pojawiłem się w tym rejonie Afryki w Malawi praktykowano rządy silnej ręki: do kraju nie wpuszczano turystów płci męskiej noszących długie włosy, a podczas kontroli granicznej rekwirowano przewodniki wydawnictwa Lonely Planet ponieważ zawierały krytyczną ocenę ówczesnego prezydenta kraju. Ominąłem wtedy Malawi, wybierając inne, ciekawsze - jak mi się wydawało - państwa. Teraz, w roku 2005 Malawi wyglądało już bardziej zachęcająco i aż się prosiło, aby poświęcić kilka dni na eksplorację tego mało znanego kraju na trasie z Zambii do Mozambiku... 

Przygotowując podróż kontaktowałem się z polskim podróżnikiem, który niedawno był w Malawi z grupą. -Wizy Malawi dają na granicy! - zapewniał. Ni zaskoczyło mnie to bo takie reguły wprowadziło już wiele afrykańskich krajów, którym zależy na promowaniu turystyki przyjazdowej. Wszystko wydawało się proste...

Znana historia Malawi nie jest długa: w 1891 roku Brytyjczycy ustanowili tu protektorat o nazwie Nyasaland. Protektorat ten uzyskał niepodległość w  1964 roku. Powstające państwo nazwano Malawi. Potem przez lat trzydzieści w kraju rządziła jedyna właściwa partia z prezydentem Hastingsem Kamuzu Bandą. Pod koniec "panowania" złośliwi nazywali ją bandą Bandy. Ale teraz mają już innego prezydenta, który walczy z powszechną dotąd korupcją.

Do przejścia granicznego Zambia-Malawi dotarłem autostopem - z dwójką sympatycznych Szwajcarów jadących przez Afrykę prywatną, terenową toyotą . Formalności po stronie Zambii poszły nam szybko i bezboleśnie.

Przejechaliśmy 12 kilometrów do placówki granicznej Malawi. Żołnierz skierował nas do kantorka w którym urzędował czarny jak smoła oficer. Ten obejrzał paszporty, zajrzał do swojego zeszytu i zapytał o wizy. -Powiedziano nam, że wizy otrzymamy na granicy! Sorry, ani Polski ani Szwajcarii nie ma na liście krajów bezwizowych. Najbliższa ambasada Malawi jest w Lusace!

Do stolicy nie było daleko. Malawi jest trzykrotnie mniejsze od Polski. Centrum Lilongwe to ulice wokół nowego centrum handlowego Nico Center (na zdjęciu obok). Oczywiście od razu skierowaliśmy się do biura "Immigration". Było zamknięte na lunch, trzeba było poczekać do 13.30. Potem wypełniłem 2 formularze wizowe (bez zdjęć), wpłaciłem 3000 miejscowych kwaczy i... kazali czekać, aż kilku kolejnych szefów podpisze się pod wnioskiem. Było dość czasu, aby przypatrzeć się, jak nisko miejscowi obywatele kłaniają się swoim urzędnikom. W końcu jednak miałem tą wizę...

Na skwerze naprzeciwko Nico urzędowali pod drzewami sprzedawcy pamiątek. Byłem pod wrażeniem - tu pokazywali coś nowego, nie tylko standardowe figurki zwierząt i Murzynów!  Specjalnością pamiątkarskiego przemysłu Malawi są drewniane krzesła ze wspaniale rzeźbionymi, ażurowymi oparciami. O cenę nawet nie pytałem, bo nie miałem czasu angażować się w targowanie, które zwykle jest następstwem takiego pytania...

Paniom zapewne mogły by się podobać wyroby z malachitu... W Lilongwe jest spory wybór...

To był już koniec zwiedzania stolicy. Lilongwe wydało mi się nieciekawe i drogie. Postanowiłem już następnego ranka jechać nad Jezioro Malawi.  Na kursy eleganckich autobusów międzymiastowych Coachlines bilety można kupić z wyprzedzeniem. Ale kiedy zjawiam się przy kasach na Starym Mieście okazuje się, że do Nkhata Bay nad jeziorem tej klasy autobus nie kursuje. Tylko jeden zwykły "ekspress" - bez rezerwacji!   Kiedy narzekam każą mi przyjść o 6.20 do zajezdni busów - tu wsiądziesz zanim autobus pojedzie na terminal koło starego bazaru!. Doceniam tą kurtuazję w stosunku do cudzoziemca...

Ten zabytek to własność Shire Bus Lines. Jedzie do Mzuzu przez Nkhata Bay. Wewnątrz metalowa podłoga i twarde, kryte ceratą ławki. Jedziemy przez miasto, obok ładnego meczetu, potem przeciskamy się między kramami bazaru. Na terminalu każdy kierunek ma swój przystanek, z reguły z jedną tylko godzina odjazdu. Miejscowi czekają na przystankach w karnych kolejkach... Konduktorka wykręca mi z maszynki zawieszonej na brzuchu bilet za 565 kwaczy. Potem idzie do drzwi i po kolei wpuszcza miejscowych. 

Dopiero gdy za rogatką można na dobrej sosie rozwinąć większą prędkość (czytaj 40 km/godz) okazuje się jak wspaniale ryczy na wysokich obrotach nasz motor. Całe szczęście, że mam w podręcznej torbie etopirynę- myślę - przy takich osiągach aby pokonać te 300 kilometrów będziemy przecież jechać w tym ryku do wieczora! 

Przy drodze miejscowi sprzedają płody rolne. Rolnictwo w tym kraju daje 36% produktu narodowego i aż 80% wpływów z eksportu. Sam tytoń aż 60%... Herbata, trzcinowy cukier, bawełna, kawa i orzeszki ziemne składają się na pozostałe 20 procentów.

Przybywa nam pasażerów: wsiada właśnie młoda Murzynka: jedna ręką przytula niemowlę, w drugiej trzyma żywą kurę i jak tu wysupłać pieniądze na bilet zawiązane w suple - w rogu barwnej kangi. Może konduktorka potrzyma dziecko?

Tłumek ludzi na poboczu - to przydrożny targ. Kierowca staje na chwilę sprawdzić czy nie można zrobić jakiegoś interesu: tu kupić i następnie sprzedać z zyskiem sto czy dwieście kilometrów dalej. Pasażerom wychodzić nie wolno. I chyba słusznie, o długo byśmy się później zbierali...

W Malawi mieszka 13 milionów ludzi, kiedy patrzysz na ten tłum to tego nie dostrzegasz, ale z tych 13 milionów prawie milion to nosiciele wirusa HIV.  I to jest największy chyba problem tego kraju - obok korupcji i szybkiego wzrostu populacji.

Mijamy plantacje kauczukowców - chłopcy przy drodze sprzedają piłki uformowane z kauczukowego sznurka...

Tańsze domki były zajęte. Za 770 kwaczy czyli 6,5 dolara dostałem luksusowy "chalet" pod papajami, z pięknym widokiem na zatokę.

Następnego poranka miał się w końcu ziścić mój sen o żegludze starym parowcem po wielkich jeziorach Afryki. Ale o tym już na kolejnej stronie...

  >>>>>Przejście do kolejnej części relacji  z Malawi